Kefir, een gefermenteerd drankje dat zijn oorsprong vindt in de Kaukasus, heeft in de afgelopen jaren veel aandacht gekregen vanwege de gezondheidsvoordelen die eraan worden toegeschreven. Het lijkt wel of dit traditionele drankje ineens overal te vinden is, van supermarkten tot gezondheidswebsites. Maar wat maakt kefir eigenlijk zo speciaal? En is het echt zo gezond als men vaak beweert? We onderzoeken de feiten en leggen uit wat je moet weten over deze trend.
Wat is kefir en hoe wordt het gemaakt?
Kefir is een gefermenteerd zuivelproduct dat duizenden jaren geleden werd ontdekt door nomadische volkeren uit de Kaukasus. Het werd oorspronkelijk gemaakt om melk langer houdbaar te maken door een mengsel van melkzuurbacteriën en gisten. Tegenwoordig wordt het echter gepromoot als een gezond drankje met tal van voordelen voor de darmflora en het immuunsysteem.
Het fermentatieproces maakt kefir licht koolzuurhoudend en zorgt ervoor dat het een klein percentage alcohol bevat. De smaak kan worden omschreven als een lichte variant van drinkyoghurt, maar de intensiteit varieert afhankelijk van de fermentatie en de gebruikte kefirkorrels. Kefir kan zowel van melk als van water worden gemaakt, met melkkefir die het meest voorkomt in supermarkten. Waterkefir, vaak gezoet met dadels, heeft meer weg van een verfrissend drankje en is populair in veganistische diëten.
Verschillende soorten kefir: wat is het verschil?
Er zijn twee belangrijke varianten van kefir: melkkefir en waterkefir. Melkkefir is de meest bekende variant en bevat doorgaans probiotica die goed zijn voor je spijsvertering, terwijl waterkefir meestal een zoetere, frisdrankachtige smaak heeft. Het fermentatieproces van melkkefir maakt het voor veel mensen met een lactose-intolerantie beter verdraagbaar dan gewone melk, aangezien de meeste lactose wordt afgebroken tijdens de fermentatie.
Daarnaast is er ‘milde kefir’, die vooral in supermarkten te vinden is. Milde kefir heeft een korter fermentatieproces en is dus vaak goedkoper, maar volgens sommige onderzoeken zouden deze producten minder gezondheidsvoordelen bieden dan traditionele kefir, omdat ze niet dezelfde hoeveelheid bacteriën en gisten bevatten.
Wat zijn de gezondheidsvoordelen van kefir?
Kefir wordt vaak gepromoot vanwege zijn probiotische eigenschappen, die volgens veel gezondheidsdeskundigen goed zouden zijn voor je darmgezondheid. Maar zijn de voordelen echt zo groot? Laten we eens kijken naar de beweringen.
Gezondheid van de darmflora
Kefir bevat een breed scala aan bacteriën en gisten die goed kunnen bijdragen aan het in balans houden van de darmflora. Het drinken van kefir zou kunnen helpen bij het bevorderen van een gezonde spijsvertering, het verminderen van winderigheid en het verbeteren van de stoelgang. Er zijn zelfs aanwijzingen dat kefir nuttig kan zijn voor mensen met prikkelbare darm syndroom (PDS), hoewel meer onderzoek nodig is om deze claims te ondersteunen.
Immuunsysteem versterken
Kefir is rijk aan belangrijke vitamines en mineralen, zoals calcium, magnesium, ijzer, en vitamines B, C, D en K. Dit maakt het een waardevolle toevoeging aan je dieet om je immuunsysteem te versterken. Wanneer je darmflora in balans is, kan je lichaam deze voedingsstoffen beter opnemen, wat leidt tot een verbeterde algehele weerstand tegen infecties en ontstekingen.
Gewichtsverlies
Er is enig bewijs dat kefir kan helpen bij gewichtsverlies, voornamelijk door de invloed die het heeft op je spijsvertering. Een studie uit Iran wees uit dat vrouwen die kefir consumeerden in plaats van melk, gewicht verloren. Dit zou kunnen komen door de verbeterde darmwerking en de eetlustremmende werking van de zuren die aanwezig zijn in kefir. Toch zijn de resultaten van deze studie niet opzienbarend, en is het effect vergelijkbaar met dat van andere zuivelproducten.
Botgezondheid
Kefir is rijk aan calcium, wat essentieel is voor sterke botten. Bovendien bevat het vitamine D, wat de opname van calcium bevordert. Net als bij andere zuivelproducten, kan het drinken van kefir bijdragen aan de gezondheid van je botten. Echter, vergelijkbare hoeveelheden calcium en vitamine D kunnen ook in andere, meer gangbare zuivelproducten worden aangetroffen, zoals melk of yoghurt.
Is kefir echt beter dan andere zuivelproducten?
Hoewel kefir onmiskenbare voordelen biedt, is het belangrijk om te beseffen dat het niet noodzakelijkerwijs beter is dan andere gefermenteerde zuivelproducten zoals yoghurt. De gezondheidsclaims die rond kefir hangen, lijken vaak sterk op die van andere gefermenteerde producten, en het is dus niet vanzelfsprekend dat kefir een superieur effect heeft op je gezondheid.
Bovendien bevat kefir een klein percentage alcohol als gevolg van het fermentatieproces, wat niet altijd gewenst is, vooral voor zwangere vrouwen of mensen die gevoelig zijn voor alcohol. Ook kan het, bij overmatig gebruik, maagklachten veroorzaken door de aanwezige zuren.
Nadelen van kefir
Hoewel kefir gezond kan zijn, heeft het ook een aantal nadelen. Het drankje is vaak duurder dan gewone yoghurt, en het kan behoorlijk tijdrovend zijn om zelf kefir te maken, aangezien het fermentatieproces enige tijd in beslag neemt. Bovendien is het voor mensen met auto-immuunziekten belangrijk om voorzichtig te zijn met kefir, omdat het ontstekingsreacties kan verergeren bij bepaalde mensen.
Kefir biedt enige gezondheidsvoordelen, maar is geen wondermiddel
Kefir is een gezonde drank die zeker een plek kan hebben in een uitgebalanceerd dieet. Het biedt voordelen voor je spijsvertering, kan het immuunsysteem ondersteunen en is goed voor de botten. Echter, het is geen wondermiddel en de voordelen zijn vergelijkbaar met die van andere gefermenteerde producten zoals yoghurt.
Kefir kan zeker een interessante aanvulling zijn, maar het is niet noodzakelijkerwijs beter dan reguliere zuivelproducten. De gezondheidsclaims rond kefir worden vaak overgewaardeerd, en het drankje is niet voor iedereen geschikt. Al met al blijft kefir een gezond en smakelijk drankje, maar het is geen magisch wondermiddel voor een betere gezondheid.